سؤال:آيا در قرآن كريم راجع به كرات آسماني كه فعلاً دانشمندان تا حدودي موفّق به تسخير آن شدهاند تذكّري داده شده يا نه و آيا توفيق بيشتر در اينباره پيدا خواهند نمود يا خير؟
پاسخ:شكّي نيست كه بشر از آن روي كه قدم به دايره وجود نهاده رو به تكامل است؛ هماكنون نيز ميبينيم كه روزي نميگذرد مگر اينكه قدمهاي برجستهاي به سوي تكامل و به منظور كشف رازهاي نهفته در عالم آفرينش برميدارد. از اين نظر هيچ مانعي ندارد كه روزي فرا رسد كه با نيرو و قدرت خدادادي دامنة زندگي خود را در كرات آسماني نيز پهن كند.
آياتي كه در قرآن كريم دربارة مسخّر نمودن آسمان و زمين براي بشر وارد شده است، شايد خالي از اشاره به اين مطلب نباشد؛ زيرا خورشيد و ماه و آنچه در آسمانهاست اگرچه از روز اوّل براي بشر مسخّر و رام شدهاند ولي تسخير و يا بهرهبرداري از اين تسخير نيز درجاتي دارد؛ كاملتر از همه آن است كه مهد زندگي گردد. اينك پارهاي از آيات در اين زمينه:
1- «وَسَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَوَاتِ وَمَا فِي الاَرْضِ جَمِعاً مِنْهُ اِنَّ في ذلِكَ لآياتٍ لِقَوْمِ يَتَفَكَّرُونَ؛ او آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است همه را از سوي خودش مسخّر شما ساخته؛ در اين نشانههاي (مهمّي) است براي كساني كه انديشه ميكنند.»
2- «اَلَمْ تَرَوا اَنَّ اللَّهَ سَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَوَاتِ ومَا فِي الاَرْضِ وَاَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمهُ ظَاهِرَةً وباطِنَةً؛ آيا نديديد خداوند آنچه را در آسمانها و زمين است مسخّر شما كرده، و نعمتهاي آشكار و پنهان خود را بطور فراوان بر شما ارزاني داشته است!»
3- «وَسَخَّرَ لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ؛ و خورشيد و ماه را -كه با برنامة منظّمي در كارند- به تسخير شما درآورده» و اين جمله در سورههاي مختلف قرآن وارد شده است.
طبق آيات فوق قرآن ميفرمايد: ما آنچه در زمين است از روز اوّل در اختيار شما گذاردهايم، در صورتي كه بشر به منابع تحتالارضي يكجا و يكمرتبه دست نيافته است، بلكه تدريجاً و در هر عصري تا حدودي از اين دفاين آگاهي يافته و آن را استخراج كرده است. از اينجا معلوم ميشود اينكه قرآن ميفرمايد: «ما آنچه در زمين است در اختيار بشر نهاديم» مقصود از آن اين نيست كه تمام ذخاير زمين در اختيار تمام افراد بشر قرار داده شده است، زيرا بسياري از اين معادن با مرور زمان كشف شده و در هر قرن يك طبقة ممتاز موفّق به كشف منابع تحتالارضي شدهاند؛ بلكه مقصود مجموع اجتماع بشري است كه در طول زمان به وجود ميآيند –اگرچه بعضي از آنها فقط به برخي از معادن پي بردهاند.
و هيچگونه بُعدي ندارد كه در آينده، بشر به كشف منابع تازهاي در زمين موفّق گردد كه در قرن حاضر كوچكترين اطّلاعي در دست نيست. بنابراين، چه مانعي دارد در عين اينكه سيّارات از روز اوّل براي بشر رام بوده، ولي بشر در طول زمان از آن استفادة بيشتري بنمايد و به كرات آسماني دست يابد و آنچه قرآن فرموده: وَسَخَّرَ لَكُمْ مَا فِي السَّمَوات بطور اَتَم و اكمل مصداق پيدا كند.
علاوه بر اين، از آية 33 سورة الرّحمن نيز استفاده ميشود كه بشر با استفاده از قدرت و امكانات موجود علمي و صنعتي، قادر به مسافرت به فضا خواهد بود؛ آنجا كه ميفرمايد: «يَا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَالاِنْسِ اِنِ اسْتَطَعْتُمْ اَنْ تَنْفُذُوا مِنْ اَقْطَارِ السَّمَوَاتِ وَالاَرْضِ فَانْفُذُوا لاَ تَنْفُذُونَ اِلاَّ بِسُلْطانٍ؛ اي گروه جنّ و انس! اگر ميتوانيد از مرزهاي آسمانها و زمين بگذريد، پس بگذريد، ولي هرگز نميتوانيد، مگر با نيرويي (فوقالعاده)!»
----------------------------
منبع:پاسخ به پرسش های مذهبی،تالیف آیت الله مکارم شیرازی و آیت الله سبحانی،نسل جوان 1387