سوال:چرا در قرآن مجيد، در اين آيه كلمه «سمع» مفرد آورده شده، امّا كلمه «قلب» و «بصر» به صورت جمع استعمال شده است: «خَتَمَ اللَّهُ عَلَي قُلُوبِهِمْ وَعَلَي سَمْعِهِمْ وَعَلَي اَبْصَارِهِمْ غِشاوَة؛ خدا بر دلها و گوشهاي آنان مهر نهاده؛ و بر چشمهايشان پرده‌اي افكنده شده!»

پاسخ:بعضي از مفسّران گفته‌اند «سمع» در اينجا به معناي مصدر است و هرگاه مصدر به كلمه‌اي اضافه شود، از آن معناي جمع و عموم استفاده مي‌شود و محتاج به جمع بستن آن كلمه نيست، ولي آن دو كلمه ديگر يعني قلب و بصر به معني اسمي «عضو خاص» استعمال شده، از اين جهت به صورت جمع آمده است.

بعضي ديگر از محقّقين علّت تفاوت اين دو تعبير را چنين بيان كرده‌اند كه هر فردي با قلب و فكر خود چيزهاي گوناگون را درك مي‌كند و همچنين با چشم، الوان، اشكال و اندازه‌ها را احساس مي‌كند و چون مدركات اين دو عضو متعدّد و فوق‌العاده متنوعند، از اين لحاظ گويا هر فردي از ما داراي قلبها و چشمهاست، ولي هر يك از ما با نيروي شنوايي فقط امواج صوتي را درك مي‌كند، از اين نظر به صورت مفرد استعمال شده است.

درست است كه اصول نيز متنوعند، امّا تنوّع آنها هرگز به اندازه تنوّع چيزهايي كه با چشم ديده مي‌شود نيست و همچنين اموري را كه انان با فكر خود درك مي‌كند فوق‌العاده تنوّع دارند.