پيامبر اسلام، حضرت محمد(ص) و اهلبيت او، زيباترين واژه و برترين مخلوقات، نزد مسلمانان جهانند.
برای معرفی اين نخبگان و صاحبان كمالات انسانی، فعاليت‌های فراوان و گوناگونی از صـدر اسلام تا كنون از سوی شيفتگان آنان (اعم از مسلمان و غير مسلمان) به روش‌های مختلف، مانند گفتاری، نوشتاری، نمايشی، فيلم‌سازی و تصويری انجام شده است كه هـمـه آنها نـشانگر عمق محبت و علاقه مردم به رهبران راستين خويش است.
بسياری از پژوهشگران، دانشمندان و نويسندگان تلاش كرده‌اند تا پيامبر(ص) و اهلبيت وي را به هـر طريـق ممـكن بـه جـوامـع معرفی كنند.
زيرا شناخت آن بزرگواران و آشنايی با سيره و شـيـوه زنـدگـانـی آنـان هـدايـت يـافـتـن و در مـسيـر درستی قرار گرفتن را ممكن خواهد ساخـت.
شناختن الگوهای انسانی و شناساندن آنها به ديگران، زمينه را برای ايجاد محيطی آرام و عـاری از فـسـق و فسادو تحقق وعده‌های الهی در ايجاد جامعه امن اسلامی و برقراری عدالت اجتماعی فراهم می‌كند.
دستيابی به چنين مقصودی، راه‌های پرپيچ و خم و تنگناهايی را در پيش رو دارد كـه گـرچـه گذر از آنهاغيرممكن نيست، اما بسيار دشوار و توان فرسا است و مسؤوليت هـمـگـان، بـه ويـژه دانـشمندان، در رسيدن و رساندن جامعه به مقصد عالی و هدف نهايی، بسی سنگين و مرارت بار است.
خاندان عصمت
در مـيـان انسان‌ها، غير از پيامبران و سفيران الهی كه از جايگاه ويژه‌ای برخوردارند، برخی افراد يا خـانـدان‌ها به خاطر اتصال و انتساب به پيامبران و كسب فضايل و كمالات انسانی، نزد پروردگار مـتـعال به منزلت و مرتبه شايسته‌ای نايل شده و مشمول رحمت و بركت الهی قرار گرفته‌اند.
در قـرآن كـريـم نـيـز به برخی از آنان اشاره شده است، به عنوان مثال درباره اهلبيت ابراهيم خليل الـرحمن(ع) می‌فرمايد: قالوا اتعجبين من امر اللّه رحمت اللّه و بركاته عليكم اهل البيت انه حميد مجيد.
امـا در ميان آنان نيز اهلبيت پيامبر اسلام، حضرت محمد(ص) به مرتبه‌ای دست يافته‌اند كه جز خود آن حضرت، كسی را شايستگی رسيدن به چنين فضايلی نبوده است.
اهلبيت پيامبر(ص) به مقام پاكی و پاكيزگی ناب نايل شده و سرآمد بشر گرديده‌اند.
خداوند منان با زيباترين بيان، آنان را در قرآن مجيد مورد تقديس و تكريم قرار داده و فرموده است:
همانا خداوند اراده كرده است كه از شما اهلبيت هرگونه پليدی و گناه را دور گرداند و شما را به بهترين پاكيزگي پاك گرداند.
بيت پيامبر(ص)
بـرای نـبـی مكرم اسلام، حضرت محمد(ص) دو گونه بيت (خانه) وجود داشته است : يكی بيت زوجيت و ديگری بيت نبوت و ولايت.
بـيت زوجيت آن حضرت در ارتباط با زندگی عادی ايشان با همسران و فرزندانشان بود. اين بيت يـكـی نبود، بلكه به تعداد همسران مكرمه آن حضرت، متعدد بود و در قرآن مجيد نيز با لفظ جمع بـيـوت آورده شـده اسـت.
هر يك از همسران مكرمه پيامبر(ص) خانه و زندگی جداگانه‌ای با آن حضرت داشتند كه در ابـتـدا مـنـحـصـر در يـك خـانـه بـود، امـا در اواخر عمر آن حضرت، متعدد گرديد.
در ميان بـيـوت همسران پيامبر(ص) بيت خديجه كبری(س) مطبوع ترين و شيرين ترين محيط زندگی خانوادگی برای رسول گرامی اسلام بود.
امـا بـيـت نـبوت و ولايت منحصر بود در خانه‌ای كه دختر آن حضرت، فاطمه زهرا(س) به اتفاق همسرش امام علی(ع) و حسنين(ع) در آن زندگی می‌كردند؛ يعنی بيت طهارت و عصمت.
مـخـاطـبـان آيـه تـطـهـير نيز همين دسته‌اند، يعنی اهلبيت نبوت و ولايت و بيت عصمت و طـهـارت. بـنابراين، بيت نبوت و ولايت ساكنانی دارد كه والاترين وشايسته‌ترين انسان‌ها بوده و مورد تقديس و تطهير الهی قرار گرفته‌اند.
آنان عبارتند از:
ـ پـيـامبر اسلام، حضرت محمد(ص) كه كلام و كتاب خداوند منان در بيت ايشان نازل شده و از زبان آن حضرت به ديگران ابلاغ گرديده است
ـ امام علی بن ابی طالب(ع) كه داماد و جانشين پيامبر(ص) و ولی امر امت اسلامی است
ـ فاطمه زهرا(س) دختر پيامبر اكرم(ص) كه محبوب ترين فرد نزد آن حضرت بود
ـ سبط اكبر پيامبر، حضرت امام حسن مجتبی(ع)
ـ سبط اصغر پيامبر، حضرت امام حسين(ع )
اين پنج تن، معدن وحی و مظهر پاكيزگی‌اند، زيرا پيامبر پرورش يافته خدا از طريق جبرئيل امين است و چهار نفر ديگر، پرورش يافته دامن پر مهر پيامبر اسلام(ص) هستند.
از مـيان صحابه و نزديكان پيامبر اكرم(ص) بسياری براين مساله گواهی داده‌اند و شان نزول اين آيـه را پـنج تن آل عبا(ع) دانسته‌اند.
پيامبر اسلام(ص) و اهلبيت(ع)
از پـيامبر اكرم(ص) روايات فراوانی درباره مقام و منزلت اهلبيتش از طريق اهل سنت و شيعيان نـقـل شـده است كه بيان كننده شايستگی آن حضرات برای امامت و تصدی امر خلافت اسلامی و لـزوم تـمـسـك امت به آنان است.
مـن دو چـيـز گـرانبها در ميان شما به يادگار می‌گذارم. مادامی كه به آن دو متمسك باشيد هرگز گمراه نخواهيد بود(آن دو عبارتند از): كتاب خدا كه دستاويز محكمی است كه از آسمان به سوی زمين امتداد پيدا كرده است وعترت من كه اهلبيت من می‌باشند.
اين دو هيچ گاه از هم جـدا نـخـواهـند شد تاآن گاه كه در حوض (كوثر) به من ملحق گردند. بنگريد پس از من با اين دوچگونه رفتار خواهيد كرد.
كـلام پيامبر(ص) كلام خدا است، زيرا سخن او نوری است كه از جانب خداوند منان بر قلب پاكش تابيده و بر زبانش جاری گرديده است.
اهلبيت و امامان معصوم(ع)
واژه اهـل بـيـت و واژه امامت يا امامان ارتباطی عينی و مفهومی مطابقی بايكديگر دارند.
گرچه به تمام خاندان، ذريه‌ها و نسل پيامبر اكرم(ص)به ويژه اولاد و احفاد حضرت فـاطـمـه زهـرا(س) واژه اهـل بـيـت به طور عام اطلاق می شود و مردم آنان را از زمان پيامبر اكرم(ص) تا زمان ما با چنين عنوانی خطاب می كنند، اما منظور از اهلبيت، به طور خاص عبارت اسـت از:
حـضـرت فـاطـمـه زهـرا، امـام علیبنابیطالب و يازده امام معصوم(ع ) از نسل آن دو بزرگوار، كه آخرين آنان قائم آل محمد(عج) و مهدی موعود است كه جهان را پس از آن كه ظلم و جـور فـرا گـرفـت، از عـدل و قسط پر خواهد كرد و حكومت الهی را در سراسر جهان برپا خواهدنمود.
اين موضوع از اصول مسلم دين ما است و به اقرار فريقين، پيامبر اسلام(ص) آن را پيش بينی و از آن پيش گويی فرموده است.
آن حضرت در جايی فرموده است: من، علی، حسن، حسين و نه نفر از فرزندان حسين، پاك و معصوم می‌باشيم.
در جای ديگر می فرمايد: جـانـشـيـنـان و اوصيای من و حجت‌های خدا بر خلق، پس از من دوازده نفرند كه نخستين آنان برادرم و آخرين آنها فرزندم می‌باشد.
منظور از معصومين و خاندان عصمت(ع) عبارت است از:
1. محمد بن عبداللّه6 (عام الفيل - 11ق .).
2. علی بن ابی طالب7 (23 قبل از هجرت - 40 ق .).
3. فاطمه، دختر رسول اللّه6 (8 قبل از هجرت - 11 ق .).
4. حسن بن علی 7 (3-50 ق.).
5. حسين بن علی7 (4-61 ق.).
6. علی بن حسين7 (38-95 ق.).
7. محمد بن علی7 (57-114 ق.).
8. جعفر بن محمد7 (80-148 ق.).
9. موسی بن جعفر7 (128-183 ق.).
10. علی بن موسی7 (148-203 ق.).
11. محمد بن علی7 (195-220 ق.).
12. علی بن محمد7 (212-254 ق.).
13. حسن بن علی7 (232-260 ق.).
14. حجت بن الحسن، قائم آل محمد8 (255-). (1)